Co powinien zawierać testament, by był ważny w świetle prawa?

Każdy z nas pozostawia po sobie jakiś ślad w postaci pozostawionego majątku lub praw do jakichś dóbr, które można przekazać w spadku osobom bliskim. Polskie prawo pozostawia spadkodawcy całkowitą swobodę w zakresie dysponowania owym majątkiem. Warunkiem jest jednak sporządzenie prawnie ważnego testamentu i w tym artykule opisujemy, co musi się w nim znaleźć, aby był ważny w świetle prawa?

Co musi być w testamencie?

Możliwość swobody dysponowania swoim majątkiem, w świetle przepisów polskiego prawa, nie wygasa wraz ze śmiercią, ponieważ spadkodawca ma prawo rozporządzić pozostałym majątkiem wedle swej ostatniej woli opisanej w testamencie. Testament jest dokumentem, w którym sprecyzowane są instrukcje dotyczące dysponowania pozostałością po osobie zmarłej. 

Zapytaliśmy jednego z katowickich notariuszy o to, w jaki sposób sporządzić taki testament? Powiedział nam, że ustawodawca daje tutaj pełną swobodę w zakresie formy sporządzanie testamentu. Można go napisać odręcznie, przekazać ustnie lub też wykorzystać bardziej sformalizowane sposoby i np. udać się do Kancelarii Notarialnej. Wszystko zależy od tego, na czym nam najbardziej zależy. Testament sporządzony u Notariusza będzie znacznie trudniej podważyć, a już na samym początku jego sporządzania to Kancelaria będzie czuwać nad prawidłowością zapisów.

Testament może zostać uznany za nieważny wtedy, kiedy istnieją uzasadnione wątpliwości co do wyłączności woli spadkodawcy. Innymi słowy, jeżeli w świetle prawa istnieje obawa, że testament nie zawiera autonomicznej woli spadkodawcy, to wtedy można rościć wątpliwości co do autentyczności zapisu.

Elementami obowiązkowymi w testamencie są zatem zapisy:

• potwierdzające pełną świadomość oraz zdolność władz umysłowych do podejmowania niezależnych decyzji,
• własnoręczny podpis,
• informacje o dacie sporządzenia,
• informacje dotyczące poszczególnych składników majątku oraz wykaz podmiotów uprawnionych do otrzymania spadku,
• jeżeli ma formę ustną, to musi zostać ona przekazana w obecności świadków oraz osoby, wobec której wyrażana jest wola spadkodawcy.

Jeżeli któregoś z tych elementów zabraknie, to można wnosić roszczenie o unieważnienie testamentu. Jest to niezwykle istotny skutek prawny, ponieważ uznanie testamentu za nieważny powoduje, że majątek dziedziczony jest zgodnie z zapisami Kodeksu Cywilnego i całkowicie ignoruje wolę wyrażoną w pozostawionym dokumencie.