Jak rozdzielić grunty rolne między dzieci?

Podział gruntów rolnych między potomstwo, wiąże się z kilkoma ustawowymi ograniczeniami. Mowa o Ustawie o kształtowaniu ustroju rynku rolnego czy Ustawie o gospodarce nieruchomościami. Przepisy te mają za zadanie minimalizację chaosu przestrzennego, ograniczenie nabywania nieruchomości przez podmioty zagraniczne, a także ochronę wartościowego zasobu, jakim są grunty rolne.

Czy można przekazać gospodarstwo dzieciom, jeśli nie mają wykształcenia rolniczego?

To pytanie często pojawia się w podczas rozważania przekazania gospodarstwa rolnego. Analizując ustawę o kształtowaniu ustroju rynku rolnego, można odnaleźć informację, że nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik indywidualny, chyba że ustawa stanowi inaczej. Wyjątek od tej reguły znaleźć można w ust. 3 pkt 1). Mowa w nim, że powyższy przepis nie dotyczy tzw. osoby bliskiej. Do osób bliskich należą m.in. rodzeństwo, dzieci czy małżonek. Zatem nawet jeśli dzieci nie są rolnikami z wykształcenia, takie przekazanie gospodarstwa rolnego jest możliwe. Ograniczenia dotyczą jednak fizycznego podziału działek, o którym mowa w kolejnym akapicie.

Czy można wydzielić działkę o wielkości mniejszej niż 30 arów?

Podczas przekazywania gruntów rolnych, może zajść potrzeba ich fizycznego podziału na mniejsze parcele. Wydzielenie działki o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha z reguły nie jest dopuszczalne. Jednak od tego zapisu są 2 wyjątki, takie jak:

• przeznaczenie wydzielonej działki na rzecz powiększenia sąsiedniej nieruchomości,
• wykonanie regulacji granic między sąsiadującymi nieruchomościami.

Tak ustalone prawo, ma zapobiegać nadmiernemu rozdrobnieniu nieruchomości i zachować ład przestrzenny. Podział oparty jest na operacie podziałowym sporządzonym przez uprawnionego geodetę (np. z firmy MasterGeo), który jest podstawą do wykazania przebiegu nowych granic. 

Należy także pamiętać, że podział jest możliwy pod warunkiem, że będzie on zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku MPZP wystarczy, że dla danej działki wydana została decyzja o warunkach zabudowy (“WZ-ka”). Wtedy dla niższych klas gruntów, tj. IV-VI nie są stosowane przepisy o gruntach rolnych w świetle Ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Tryby podziału nieruchomości

Zgodnie z Ustawą o gospodarce nieruchomościami podział nieruchomości rolnych można przeprowadzić w dwóch trybach:

• administracyjnym,
• geodezyjnym.

Pierwsze z rozwiązań odbywa się na wniosek zainteresowanego, który należy złożyć we właściwym miejscowo urzędzie miasta/gminy. Po jego pozytywnym rozpatrzeniu należy zlecić geodecie wykonanie operatu podziałowego. Tryb geodezyjny odbywa się z pominięciem złożenia wniosku w UG/UM.