Notarialne poświadczenie dziedziczenia - kiedy jest potrzebne?

Śmierć bliskiej osoby to nieprzyjemna okoliczność, która mimo wszystko spotka większość z nas. Jedną z wielu spraw formalnych, z którymi należy się uporać po tym zdarzeniu, jest temat dziedziczenia majątku. Niezależnie czy spadkobierca sporządził testament, czy dziedziczenie zachodzi na mocy ustawy, u notariusza możesz sporządzić notarialne poświadczenie dziedziczenia.  

Po co jest potrzebny tego typu dokument?

Do dziedziczenia po zmarłym dochodzi z chwilą śmierci spadkodawcy. Jeśli najbliższym krewnym zmarłej osoby jest jej jedyne dziecko, zazwyczaj nie ma wtedy trudności z ustaleniem, że jest ono spadkobiercą. Inaczej jest, jednak gdy spadkodawca nie miał dzieci, ale miał liczne rodzeństwo, z których część zmarło, pozostawiając dalszych zstępnych, z innymi nie utrzymywał kontaktów, a na dodatek sporządził kilka wykluczających się testamentów. Dlatego, żeby wykazać swoje prawa do spadku, zawsze potrzebne jest urzędowe potwierdzenie, że się jest spadkobiercą, czyli postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadu, albo właśnie notarialny akt poświadczenia dziedziczenia. Ze względu na to, że akt poświadczenia dziedziczenia można zazwyczaj uzyskać bardzo szybko, a postanowienie sądu dopiero po przeprowadzeniu postępowania sądowego (zazwyczaj trwającego kilka miesięcy, a czasem i lat), dużo osób decyduje się na wizytę u notariusza, wystarczy zaznaczyć, że od kiedy kilka lat temu notarialne akty poświadczenia dziedziczenia pojawiły się w polskim prawie, w Rejestrze Spadkowym  prowadzonym przez Krajową Radę Notarialną zarejestrowano już około 1,5 mln aktów poświadczenia dziedziczenia.

Posiadanie notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia przydaje się w takich sytuacjach jak:

• wypłata środków z konta zmarłej osoby,
• sprzedaż nieruchomości należącej do spadku,
• przerejestrowanie na siebie samochodu po zmarłym,
• odzyskanie długu od dłużnika spadkodawcy, 

To jedynie niektóre przykłady z długiej listy instytucji i sytuacji, w których omawiany dokument może być konieczny. A należy pamiętać, że aktu tego nie zastąpią żadne ustne zapewnienia, a nawet oryginał testamentu. Warto zatem udać się do kancelarii notarialnej i pozyskać taki dokument, ponieważ w najmniej oczekiwanym momencie, może być Ci bardzo potrzebny.

Jakie warunki muszą być spełnione, aby otrzymać notarialne poświadczenie dziedziczenia?

Aby otrzymać omawiane poświadczenie, spełnione muszą zostać pewne warunki. Po pierwsze, pomiędzy spadkobiercami nie może istnieć spór co do przedmiotu i zakresu dziedziczenia. Po drugie, w biurze notariusza muszą się stawić wszyscy spadkobiercy, zarówno testamentowi, jak i ustawowi. Rejent może także odmówić sporządzenia dokumentu, jeśli zgon spadkodawcy nastąpił przed 1 lipca 1984 roku. Jeśli powyższe warunki są spełnione, możesz umówić się do dowolnego notariusza w kraju (np. Kancelaria Notarialna w Szczecinie), niekoniecznie tam, gdzie mieszkał czy zmarł spadkodawca. Następnie przygotuj następujące dokumenty:

• skrócony odpis aktu zgonu spadkodawcy, 
• skrócony odpis aktu małżeństwa spadkodawcy, jeśli był w związku małżeńskim,
• skrócone odpisy aktów urodzenia/małżeństwa spadkobierców,
• urzędowy dokument zawierający numer PESEL zmarłego (nie tylko sam numer),
• numery ksiąg wieczystych nieruchomości, których właścicielem był zmarły,
• inne konieczne dokumenty.

Ze względu na to, że przypadki dziedziczenia mogą znacznie różnić się od siebie, najlepiej wcześniej skontaktować się mailowo lub telefonicznie z kancelarią. Wtedy po stawieniu się u rejenta, otrzymanie aktu będzie tylko szybką formalnością.