Podstawowe formy opodatkowania działalności gospodarczej w Polsce
Podczas rejestracji własnej działalności gospodarczej na wniosku o wpisie do centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej CEIDG-1 należy wskazać odpowiednią formę opodatkowania. Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami, aktualnie dostępne są 4 formy opodatkowania działalności gospodarczej. W naszym artykule dokładnie opisujemy każdą z nich.
Czym przedsiębiorca powinien się kierować wybierając formę opodatkowania?
Wybierając formę opodatkowania należy się kierować nie tylko wysokością dochodów, ale również rodzajem wykonywanej działalności. Do 2022 roku istniały 4 podstawowe formy opodatkowania działalności:
- skala podatkowa (zasady ogólne)
- podatek liniowy
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
- karta podatkowa
Od 2022 roku przedsiębiorcy nie będą już jednak mieli możliwości rozliczania się na zasadach karty podatkowej. Na czym polega każda z dostępnych form opodatkowania działalności gospodarczej i z jakimi może się wiązać zaletami i ograniczeniami?
Skala podatkowa
Skala podatkowa, czyli zasady ogólne są najczęściej wybieraną przez przedsiębiorców formą opodatkowania. Polega ona na opodatkowaniu dochodu (czyli przychodu pomniejszonego o koszty prowadzenia działalności) według dwustopniowej skali. Od 2022 roku, w związku z wprowadzeniem tzw. Nowego Ładu, następuje duża zmiana w określeniu punktu granicznego pomiędzy pierwszym a drugim progiem podatkowym. Od 2022 roku w związku z podwyższeniem kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł, próg podatkowy wzrasta z 85 528 zł do 120 000 zł. Przedsiębiorcy, których roczne dochody, pomniejszone o koszty prowadzenia działalności, są niższe niż 120 000 zł płacą podatek na poziomie 17%. Po przekroczeniu progu podatkowego podatek od kwoty powyżej progu wzrasta jednak do 32%.
Jak tłumaczy nasz rozmówca, specjalista z Biura audytorsko-księgowego eKFK w Warszawie:
Przedsiębiorcy, którzy rozliczają się na zasadach skali podatkowej, podobnie jak ci, którzy rozliczają się w ramach podatku liniowego, muszą prowadzić księgę przychodów i rozchodów, w której prowadzone są rachunki przychodów i kosztów prowadzenia działalności. W obu formach opodatkowania obowiązuje też taki sam sposób wpłat zaliczek na podatek dochodowy. Opłaty można realizować w systemie rozliczeń miesięcznym lub kwartalnym.
Do największych zalet rozliczeń podatkowych na zasadach skali podatkowej należą: prawo do skorzystania z ulg podatkowych, prawo do wspólnego rozliczania podatku z małżonkiem, możliwość skorzystania z kredytu podatkowego oraz prawo do rozliczeń wszystkich przychodów opodatkowanych skalą podatkową na jednym zeznaniu rocznym. Największymi wadami skali podatkowej są z kolei ryzyko zapłaty 32% podatku po przekroczeniu progu podatkowego, a także obowiązek prowadzenia księgi przychodów i rozchodów i więcej formalności związanych z prowadzeniem działalności.
Podatek liniowy
Podatek liniowy to doskonała opcja dla przedsiębiorców, którzy mają większe dochody. Rozliczając się w taki sposób, bez względu na wysokość dochodów, przedsiębiorcę obowiązuje taka sama stawka podatku, czyli 19%. Zasady prowadzenia księgowości przy podatku liniowym przypominają te, które obowiązują przedsiębiorców rozliczających się na skali podatkowej. Przedsiębiorcy muszą więc mieć prowadzoną księgę przychodów i rozchodów.
Największą zaletą podatku liniowego jest jedna stawka podatku, bez względu na wysokość dochodów. W tej formie opodatkowania dochody uzyskane z różnych źródeł nie mają wpływu na podwyższenie stawki podatku od dochodów. W ramach podatku liniowego cały czas też jest możliwe odliczenie od przychodów poniesionych kosztów podatkowych. Po przekroczeniu odpowiedniej wysokości dochodów, dla przedsiębiorców rozliczających się na zasadach skali podatkowej, może być korzystna zmiana formy opodatkowania na podatek liniowy. Żeby sprawdzić, czy taka opcja naprawdę będzie korzystana, warto jest skorzystać z usług doradztwa podatkowego.
Podatek liniowy łączy się jednak też z pewnymi ograniczeniami. Osoby prowadzące działalność gospodarczą w takiej formie opodatkowania nie mogą skorzystać z kredytu podatkowego. Nie przysługuje im też prawo do skorzystania z większości ulg podatkowych oraz nie mają prawa do wspólnego rozliczenia rocznego z małżonkiem. Na podatku liniowym nie obowiązuje też kwota wolna od podatku.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Zupełnie inną formą opodatkowania działalności gospodarczej jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Korzystając z tej formy opodatkowania przedsiębiorca nie może pomniejszać osiąganych przychodów o ponoszone koszty podatkowe, za to obowiązują go niskie stawki ryczałtu. W zależności od rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej wynoszą one od 2% do 17%.
Ważnym obostrzeniem dotyczącym ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jest to, że nie każdy przedsiębiorca może korzystać z takiej formy opodatkowania. Jest on dostępny wyłącznie dla przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, którzy w roku poprzedzającym rok podatkowy uzyskali przychód z prowadzonej samodzielnie działalności, nieprzekraczający 2 mln. euro. W ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym znajduje się też katalog działalności, które bezwzględnie nie mogą opodatkować działalności ryczałtem.
Podobnie jak w wymienionych wcześniej formach opodatkowania działalności gospodarczej, także w ryczałcie podatek dochodowy może być wpłacany w formie miesięcznej lub kwartalnej. Podatnicy opodatkowani ryczałtem są jednak zobligowani nie tylko do prowadzenia ewidencji przychodów, ale również do prowadzenia wykazu środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, sporządzania wykazu składników majątku oraz do przechowywania dowodów zakupu.
Karta podatkowa
Do tej pory w Polsce była dostępna jeszcze czwarta forma opodatkowania działalności gospodarczej, czyli karta podatkowa. Od 2022 roku się to jednak zmienia za sprawa wprowadzonej ustawy Nowy Ład. Zgodnie z jej ustaleniami osoby, które do tej pory rozliczały się z fiskusem poprzez prowadzenia karty podatkowej, nadal będą mogły to robić na takich samych zasadach, jak wcześniej. Nie będzie już jednak można przy rejestracji działalności gospodarczej jako sposobu rozliczeń podatkowych zaznaczać karty podatkowej.
Podziel się:
Dziękujemy za ocenę artykułu
Błąd - akcja została wstrzymana